Đối với cả giới sành vang lẫn các nhà sưu tập trên thế giới, Penfolds chắc hẳn là một cái tên không thể thiếu trong tủ thức uống hay danh mục đầu tư.
Sở hữu bề dày di sản gần 200 năm tuổi, Penfolds luôn góp mặt trong danh sách những thương hiệu hàng đầu thế giới xét về danh tiếng và chất lượng vang. Hẳn nhiên, khi nói đến Penfolds, không thể không nhắc đến dòng vang danh tiếng Grange từng gắn với tên tuổi Max Schubert – chuyên gia làm rượu (Chief Winemaker) huyền thoại của thương hiệu, người có công đưa tên tuổi Penfolds vượt ra khỏi biên giới nước Úc.
Nhân kỷ niệm 70 năm ngày khai sinh dòng rượu này, Penfolds Grange đã được đưa vào danh sách di sản ở Nam Úc, trong khi Grange vintage 2008 đã giành được 100 điểm tuyệt đối bởi hai trong số các tạp chí rượu vang có ảnh hưởng nhất thế giới. Giá trị của Grange vintage 1998 đã tăng hơn 30% trong hai năm qua tại Fine & Rare Wines.
Vào tháng 7/2020, chai Penfolds Grange 1951 đã được bán với giá kỷ lục 142.131 USD tại phiên đấu giá Langton, biến xuất phẩm này thành chai vang Úc đắt giá nhất từng được bán ra của thương hiệu. Vào tháng 12/2020, một bộ sưu tập Penfolds Grange gồm 65 chai niên vụ 1951-2016 đã được bán với giá 430.000 USD. Vì sao dòng vang này có giá bán cao đến vậy?
Quá trình trưởng thành (maturation)
Kể từ những niên vụ thử nghiệm đầu tiên vào năm 1951 đến nay, phong cách Grange và kỹ thuật sản xuất loại vang này vẫn không thay đổi. Penfolds Grange được làm chủ yếu từ nho Shiraz được trồng ngay tại Úc, pha với một tỷ lệ nhỏ Cabernet Sauvignon – thường ít hơn 5%.
Cây nho được chăm sóc kỹ lưỡng và cắt tỉa đúng cách, cùng với việc phân hạng chất lượng trái nho ngay sau khi thu hoạch và tất nhiên lựa chọn phân hạng cao nhất có ý nghĩa quyết định đến chất lượng rượu. Sau khi trải qua quá trình lên men, rượu vang sẽ được ủ trong thùng gỗ sồi từ 18-20 tháng. Chính những yếu tố kể trên đã góp phần mang đến cho vang Grange hương thơm đặc trưng từ gỗ sồi, hương trái cây cùng vị chát hài hòa.
Tầm nhìn của Max Schubert là tạo ra một “loại rượu vang lâu dài và khác biệt”. Để đạt được điều này, ông đã phát triển các kỹ thuật ủ rượu để cấu trúc Penfolds Grange hoàn thiện qua nhiều thập kỷ.
Những chai Grange hiếm xuất xưởng từ năm 1952 và 1953 vẫn đậm vị và có thể lưu giữ được lâu, tuy nhiên chúng không có khả năng cải thiện hương vị. Penfolds Grange nổi tiếng về khả năng trưởng thành lâu dài và những niên vụ tốt nhất thường có tuổi thọ từ 50 năm trở lên, mặc dù hầu hết các chai có xu hướng được tiêu thụ trong độ tuổi 15-25 năm. Schubert nhắm đến việc tạo ra một loại rượu vang “có khả năng tồn tại tối thiểu 20 năm” và dòng Grange hiện đại vẫn tiếp tục đúng với triết lý của ông. Nếu được bảo quản trong điều kiện lý tưởng, loại rượu này có thể có tuổi thọ lên đến 100 năm.
Nhiều loại rượu được cải thiện về chất lượng trong quá trình bảo quản, và những chai rượu như vậy sẽ đạt đến đỉnh cao hương vị khi được cất giữ trong điều kiện lý tưởng nhất. Suốt thời kỳ lên men, các thành phần trong rượu thay đổi và cấu thành các hợp chất phức tạp, ảnh hưởng tới hương vị và mùi thơm. Đây là yếu tố tạo nên sự khác biệt giữa màu sắc, hương vị của một chai vang “trẻ” với một chai có tuổi đời 15-20 năm.
Những chai vang ưu tú
Tuổi đời không phải là yếu tố tiên quyết mang đến hương vị hoàn mỹ cho một chai rượu, thời gian ủ vang “non trẻ” trong vài năm sẽ không biến nó trở thành một loại vang “tầm cỡ”. Hơn hết, điều làm nên một chai vang tuyệt hảo đến từ những nguyên liệu thượng hạng, kiến thức cũng như nghệ thuật của người làm rượu, và ủ rượu chính là quá trình để một chai rượu đạt được vẻ đẹp rực rỡ để khai mở những tiềm năng ẩn chứa.
Trong bộ sưu tập Penfolds Grange quý hiếm, có thể kể đến một vài cái tên nổi bật như Grange 1952, Grange Hermitage 1976, Grange Hermitage 1986, Grange 1990, Grange 1996…
Grange 1952
Là phiên bản Grange “cổ điển” đầu tiên được tung ra thị trường, Grange 1952 rất hiếm và luôn được giới sưu tầm săn lùng. Mang màu hổ phách đậm vừa đến đỏ gạch, từng giọt rượu của Grange 1952 sở hữu hương thơm thảo mộc quyện với hương mơ. Niên vụ này được hoàn thiện rất kỹ lưỡng, giúp duy trì được độ tươi của rượu và có thể lưu trữ trong hơn 50 năm nữa.
Grange Hermitage 1976
Mang màu đỏ gạch đậm cùng chất rượu cô đặc, sang trọng với vị dâu, mận và sô-cô-la đen, Grange Hermitage 1976 sở hữu một hương vị phong phú cùng cấu trúc tuyệt vời. Đây là niên vụ được miêu tả là “thanh khiết và tươi mới”.
Grange Hermitage 1986
Đại diện cho niên vụ 1986, loại vang này là sự hòa quyện của hương hạt dẻ rang, sô-cô-la đen và tuyết tùng. Vang sẽ tiếp tục trưởng thành để hoàn thiện hương vị trong ít nhất hai thập kỷ tiếp theo.
Grange 1990
Mạnh mẽ với hương thơm từ quả mọng đen, việt quất, praline, thảo mộc, than chì và mocha được thể hiện qua màu đỏ thẫm, một chai Grange cổ điển mang hương vị trái cây chín mọng cùng sự cân bằng và cấu trúc tuyệt vời.
Grange 1996
Là niên vụ nổi bật nhất trong những năm 1990, chai Grange cổ điển với hương trái cây đen (dark fruit), sô-cô-la đen và mocha đậm đà này mang đến các sắc thái mặn cùng vị chua tiềm ẩn. Vẫn còn nhiều thập kỷ nữa để chai vang có thể trở nên đậm đà hơn và đạt đến độ ngon tuyệt hảo.
Biên niên sử lâu đời của một dòng vang cổ điển không chỉ là kết quả của sự ngẫu hứng trong quá trình chưng cất, mà là đó là một quy trình phức tạp và đòi hỏi nhiều công sức và đặc biệt là sự kiên nhẫn. Rượu vang là một đời sống, và giống như một đứa trẻ, nó tìm thấy vị trí của mình trên thế giới khi trưởng thành. Grange kể từ khi ra mắt vẫn luôn được ca ngợi là một trong những dòng vang tuyệt vời và minh chứng cho vị thế hàng đầu của vang Penfolds trên thế giới.